Zelden kregen we als samenleving zoveel inkijk in de politieke afwegingen. De premier pleit voor openheid en dat siert niet alleen hem maar ook het hele kabinet en alle adviesorganen. Vrijwel iedereen komt aan het woord in deze of gene media om haar of zijn toelichting te geven op de genomen besluiten en beslissingen. Dat dit in beleid resulteert, zal in menig land met verbazing worden gadegeslagen. Mensen laten zich overtuigen wanneer je beroep doet op hun verstand en hun zelfbeheersing. De premier vroeg ook om me te denken en waar nodig zelf stappen te zetten voor je eigen leven en je eigen bestaan. Stappen die verankerd zijn op wetenschappelijke inzicht, zover die voor handen zijn. Het staat echter buiten kijf, ik heb dat al laten zien in de column 'in 2020'- dat ook die fundamenten van het beleid steunen op morele afwegingen. Daarbij spelen politieke wetenschappelijke, maar ook emotionele elementen een rol. Dat geldt voor iedereen. Er is in dit proces een onderdeel dat meer aandacht verdient. Namelijk de grondstelling van de premier dat 'de vrijheid van de één, niet ten koste mag gaan van de gezondheid van de ander'. De vraag is niet alleen of de stelling de lading dekt als het gaat om de maatregelen die worden genomen om Covid-19 te bestrijden, maar ook of ze houdbaar is. De lock-down maatregelen tasten namelijk niet alleen de vrijheid maar ook het bestaan aan van mensen en met name jongeren en kinderen, die zeer beperkt hinder hebben van de aandoening.

Het zal niemand verbazen die al vaker en dieper in deze website is gedoken en regelmatig de viool zag, dat ik de stelling van de premier leg naast het meest besproken, het meest geciteerde en het meest gebruikte artikel in de filosofie, namelijk dat van Judith Jarvis Thomson, A Defence of Abortion, uit 1971, dat vooral breed aandacht kreeg door een dispuut met o.a. Josef Ratzinger (inderdaad de later paus) in het verzamelde werk van James Rachels. Nu hoef ik Thomsons paper hier niet opnieuw te behandelen, u kunt het elders overal vinden, maar ook op deze site in mijn proefschrift. Het gaat me om de algemene stelling en het fundamentele grondrecht dat niemand zijn of haar bestaan hoeft op te geven tegen de eigen wil in ter wille van de ander. Kortom: Niemand kan mij dwingen om mijn bestaan op te geven om het bestaan van de ander te redden. Uiteraard gaat het in het bewuste artikel om de positie van de ongewenst zwangere vrouw, maar haar artikel snijdt onder de huidige omstandigheden hout, met name als het gaat om de vergelijking die Thomson opwerpt rondom de beroemde violist. Ik schets kort de vergelijking in eigen woorden: De beroemde violist zakt tijdens een optreden in elkaar. Judith ook aanwezig in de zaal wordt er uitgepikt en gaat me naar het ziekenhuis. De volgende ochtend wordt ze wakker naast de violist. Ze is met een slangetje aan de violist verbonden. Laat ze zich loskoppelen dan sterft de violist. 'Kan ik verplicht worden om mijn bestaan op te geven om het leven van de beroemde violist te redden als is maar voor negen maanden?, vraagt ze zich af. Niemand kan immers gehouden worden zijn eigen bestaan op te geven terwille van het bestaan van de ander Er waren woeste en soms duivelse reacties op haar paper. Maar ze raakte een kernpunt in de discussie, hetgeen door de Supreme Court werd onderschreven. Het knelpunt, dat Judith schetst en de discussie omzeilen we liever met z'n allen, ook nu. We schuiven de vraag of Judith van het bed mag voor ons uit. Dat kan, maar hoe lang nog? Is het fair om van kinderen en jongeren zo'n zwaar offer te vragen? De verantwoordelijke last te leggen bij de gezondheidszorg is eveneens een hete aardappel die ik maar moeilijk weg krijg. De waarborg van gezondheidszorg is nastrevenswaardig, maar kan geen absolute norm zijn. Niemand is gehouden aan het onmogelijke, ook medisch personeel niet. We kunnen doen wat haalbaar is, de aandacht is thans echter eenzijdig gericht op de zorg voor de beroemde violist, maar Judith hoort niet tegen haar wil op het bed te worden vastgehouden. Dat geldt mijns inziens nog steeds. in weerwil van allerlei innerlijke of duivelse overwegingen dienen we de lasten niet af te wentelen op kinderen en jongeren. jongeren hebben jongeren nodig, zelfs binnen de cirkel van 1,5 meter.

We zijn inmiddels ruim twee jaar verder. Corona kwam, jongeren bleven thuis om wille van de gezondheid van ouderen en kwetsbaren. Het is een blijk van betrokkenheid die niet zonder gevolgen bleef. Thomson's pleidooi voor persoonlijke vrijheid dient ook te gelden voor kinderen. Hen beperken in hun mogelijkheden van ontwikkeling dient te worden vermeden, ook al brengt dat risico's met zich mee.